Een nieuw jaar is aangebroken, wat heeft 2024 voor de installatiebranche in petto? Is het nog altijd verduurzamen wat de klok slaat? Welke verwarmingstechnieken gaan we zien? Wordt het thema ventilatie nieuw leven ingeblazen? Wij blikken vooruit op wat er komen gaat.
Redactioneel
2024: dit zijn de trends voor de installatiebranche
Verduurzaming blijft trending topic
Voor veel Nederlandse huishoudens en bedrijven blijft energiebesparing een belangrijke drijfveer om zowel het pand als de installatie aan te pakken. Veelal ligt de focus op het verminderen van de warmtevraag, door betere isolatie van de spouw, het dak, kruipruimte en beglazing. Er blijft echter ook continu aandacht voor technische snufjes zoals boosters/ventilatoren in de radiator, de slimme thermosstaat en de waterbesparende douchekop. Ook ligt de focus op een goede afstelling van de installatie, zoals het waterzijdig inregelen, verlaging van de aanvoertemperatuur en regelmatig onderhoud van het systeem.
(Bijna) van het gas af
Naast bovenstaande ‘kleine’ maatregelen, worden er ook nog altijd grote stappen gezet in het verduurzamen. Naast all-electric nieuwbouw, gaat ook steeds meer bestaande bouw van het gas af. Toch zijn er ook nu nog situaties waar de overstap naar volledig elektrisch niet mogelijk of wenselijk is. Daarin blijft de hybride opstelling ongekend populair, zeker nu 2026 in zicht is en het de minimale eis zal zijn bij ketelvervanging. Fabrikanten springen daar op in met hun hybride concepten. Enerzijds wordt gekeken hoe de hybride warmtepomp in zo veel mogelijk bestaande situaties te integreren is. Anderzijds wordt geïnvesteerd in techniek die een toekomstige overstap op all-electric vergemakkelijkt.
Doorontwikkeling van de warmtepomp
De warmtepomptechniek wordt volwassen. Buitendelen worden dankzij wetgeving steeds stiller, in de nacht tot 40 dBa op de erfgrens en 45 dBa overdag. Maar ook het geluid dat het binnendeel produceert, wordt kritisch bekeken door de fabrikant. Dit is vooral gunstig voor de wat kleinere huizen in ons land, zeker nu de afmetingen van het binnendeel steeds kleiner worden. Koudemiddelen met een hoge belasting van het milieu zijn op hun retour en maken plaats voor het milieuvriendelijke R290, ofwel propaan.
Connectiviteit rukt op
Connectiviteit is ook een belangrijk onderdeel van de doorontwikkeling van warmtepompen, maar dat geldt zeker ook voor de cv-ketel. Of het nu de cv-ketel of een warmtepomp is, moderne toestellen zijn allemaal uitgerust met internetverbindingen. Daardoor kun je de apparaten op afstand doelgericht beheren en monitoren. Op voorhand uitlezen maakt het mogelijk storingen direct te identificeren, zodat de juiste onderdelen meteen kunnen worden meegenomen. Daarnaast kan er door de warmtepomp gestuurd worden op bijvoorbeeld gunstige energieprijzen, wat met name handig kan zijn bij pv-panelen en dynamische energietarieven.
Zonnepanelenmarkt komt tot rust
In het najaar van 2023 zagen we steeds meer nieuwsberichten verschijnen: de ongekende run op zonnepanelen is ten einde gekomen. De dalende energieprijzen maken dat consumenten minder urgentie voelen hun eigen energie op te wekken. Daarbij schrikken berichten als netcongestie, de afbouw van de salderingsregeling en de voorgenomen kosten voor teruglevering, de twijfelaars af. Tegelijkertijd dalen de prijzen van pv-panelen (en daarmee de terugverdientijd) en komen er meer opties om stroom thuis op te slaan. Wat dat betreft is het voor consumenten misschien juist wel het uitgelezen moment om tóch de investering te doen.
Ventilatie krijgt meer aandacht
Tijdens de coronaperiode stond ventilatie in de utiliteit al flink in de spotlights. Nu de nieuwbouwwoningen luchtdicht opgeleverd worden en de bestaande bouw in strijd tegen de gasprijzen steeds beter geïsoleerd wordt, krijgt ventilatie nog meer de aandacht die het verdient. Logisch, want zonder goede ventilatie loop je het risico op vocht en schimmels. Toch heeft het merendeel van de woningen in Nederland systeem C (natuurlijke aanvoer, mechanische afvoer) of zelfs minder. Woningeigenaren die dit aan willen pakken, hebben tegenwoordig veel keuze in mechanische systemen. Zo kan er gezoneerd geventileerd worden, dus daar waar het nodig is op een specifiek moment van de dag. Maar ook vraagsturing op basis van CO₂ en vocht behoren tot de mogelijkheden. Ook kan een systeem in combinatie met warmteterugwinning zeer de moeite waard zijn. ISSO gaf in 2023 een vernieuwde versie van het Kleintje Ventilatie uit, met volledige focus op woningbouw.
Groeiende vraag naar (ver)koeling en lokaal verwarmen
Helemaal hot: de vraag naar koeling en verkoeling. Bijvoorbeeld met ventilatielucht, of natuurlijk de warmtepomp. Uiteraard moet het afgiftesysteem daar ook op berekend zijn, zoals bijvoorbeeld de vloer- wand- of plafondverwarming, of convectoren. Wie méér dan een aantal graden verschil wil, zal zwaarder geschut in moeten zetten in de vorm van een airco. De hete zomers van de afgelopen jaren wakkerden de interesse in airco’s aan. En dat zal alleen maar toenemen, nu ook de vraag naar snelle, lokale (bij)verwarming stijgt. Consumenten zien de airco als ideale verwarming van bijvoorbeeld de studeerkamer, zonder dat daarbij de cv-ketel wordt aangesproken. Om dezelfde reden zijn ook infrarood panelen en elektrische radiatoren (in bijvoorbeeld de badkamer) in trek.