Nieuwsoverzicht
Redactioneel

Alles wat je moet weten over de Gasketelwet

 

De zogeheten Gasketelwet is eigenlijk al drie jaar van kracht, maar had nog steeds een vrijblijvend karakter: hij was 2,5 jaar niet wettelijk verplicht; er kon dus ook niet op worden gehandhaafd. Dat is vanaf nu anders. CO-certificering is nu een vereiste voor werk aan elke gasgestookte installatie.

Waarom Gasketelwet?

In 2015 legde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) de basis: in een analyse van een aantal koolmonoxideongevallen concludeerde deze adviesraad dat de kwaliteitsborging van de installatiebranche niet afdoende was om de veiligheid van bewoners van woningen met cv-ketels te garanderen. De professionele installateur kon niet leunen op goede kwaliteitsborging. Nadat in de jaren ’90 de Vestigingswet is losgelaten kon iedereen in Nederland een cv-ketel kopen en hem installeren. Dit leidde tot een forse toename van het aantal ongelukken waarbij koolmonoxide in het spel was.

Verplichting terug

In 2020 werd de wet in de ‘vrijblijvende vorm’ van kracht en verankerd in het Bouwbesluit. Vanaf april 2023 geldt er een verplichting: werk aan gasgestookte toestellen wordt het domein van gecertificeerde monteurs, bij gecertificeerde bedrijven, op basis van vastgestelde certificatieschema’s en door een van de vijf gecertificeerde instellingen. De ingangsdatum is verscheidene keren verplaatst.

Welke stappen moet een installatiebedrijf nemen? Lees hier de meest gestelde vragen op de site van Techniek Nederland.

Scroll verder voor de belangrijke aandachtspunten bij service en onderhoud.

 

Vakmanschap CO

Het certificeringstraject is grofweg in te delen in een aantal fases. Allereerst is er Vakmanschap CO. Monteurs die werkzaamheden verrichten aan de cv-ketel moeten in het bezit zijn van een Vakmanschap CO-certificaat. Dit monteurscertificaat bestaat uit een theorie en een praktijkexamen op het gekozen monteursprofiel.

Handboek voor bedrijfsprocessen

Vervolgens moeten alle bedrijfsprocessen vastgelegd worden in een kwaliteitshandboek: het gaat hierbij onder meer over de uitgevoerde werkzaamheden en metingen aan de ketel. Het vastleggen gebeurt volgens een voorgeschreven methode. Voor met name het kleinbedrijf is deze fase het meest ingewikkeld. Leden van Techniek Nederland kunnen een kwaliteitshandboek van de branchevereniging aanvragen, maar ook verschillende opleiders bieden cursussen en hulp hierbij. Een belangrijk deel van dit boekwerk, is de route die je moet volgen in je processen. Een groot deel daarvan kan met een goede tool voor de projectopvolging. Dat kan een eigen ERP-systeem zijn, maar ook online zijn er checklisten beschikbaar. Ander belangrijk aspect is dat de meetapparatuur waar de monteurs mee werken voldoen aan de richtlijnen van CO-certificering. Dit betekent onder meer dat de meetinstrumenten gekalibreerd en onderhouden moeten zijn.

Certificering

Uiteindelijk moet een Certificerende Instelling (CI) bepalen of het installatiebedrijf zijn bedrijfsprocessen naar behoren heeft ingericht, en de vakdiploma’s op orde heeft. Je doet er verstandig aan tijdig een offerte en opdracht te vragen aan zo’n CI. Een audit bestaat uit een check van de werkwijze van het bedrijf, de instrumenten en het handboek. Het tweede deel bestaat uit een projectbezoek: een aantal ketels worden bezocht en monteurs worden hierover geïnterviewd.

Drukte bij CI

De drukte bij de CI’s zorgt ervoor dat veel bedrijven op 1 april de definitieve certificering nog niet rond hebben. Techniek Nederland heeft met Bouw- en Woningtoezicht afgesproken dat bedrijven die werken volgens de methode, monteurs gecertificeerd hebben, meetinstrumenten op orde hebben én een afspraak met een CI op zak hebben, tot 1 juli 2023 respijt hebben. Hieronder vallen de bedrijven die via het collectief CO-keur willen gaan werken.

Wat betekent CO-certificering voor consument

Ook woningeigenaren hebben verantwoordelijkheid: het inschakelen van een installateur die niet gecertificeerd is strafbaar. Verder blijft de woningeigenaar eindverantwoordelijk voor de toestand van de eigen ketel: de installateur is verantwoordelijk voor de werkzaamheden die het uitvoert, maar bijvoorbeeld een weigering van een advies of voorschrift van het installatiebedrijf valt onder verantwoording van de bewoner.

Wanneer de monteur heeft gewerkt volgens het boekje, en zijn werkzaamheden conform het kwaliteitshandboek heeft gedocumenteerd, dan is het bewijs verankerd dat er een veilige installatie is afgeleverd.

Belangrijke aandachtspunten bij service en onderhoud

Klik op het item voor een toelichting

De technische eisen rondom service en onderhoud zijn inhoudelijk niet veel gewijzigd. Wel moeten alle handelingen nadrukkelijker geborgd en vastgelegd worden. Dit kan betekenen dat er wat wijzigt aan je werkwijze, of een extra check aan de ketels in jullie beheer.

 

Allereerst: de metingen. De CO-certificering gaat over koolmonoxide. Het is dus van groot belang dat je meetapparatuur gekalibreerd is. Daar wordt op gecontroleerd. Onder de CO-certificering is het onder meer verplicht om de concentratie koolmonoxide in de rookgassen van gastoestellen te meten en zo nodig tot afkeuring over te gaan. Maximale waarden voor de concentratie koolmonoxide hierbij zijn:

 
  • 50 ppm voor open, afvoerloze gastoestellen (type A)
  • 200 ppm voor open, afvoergebonden gastoestellen (type B)
  • 400 ppm voor gesloten gastoestellen (type C).
 

Ook dient de concentratie van koolmonoxide in de omgevingslucht nabij het gastoestel worden gemeten. Maximale waarden hiervoor zijn:

 
  • 5 ppm of hoger: installatie uitschakelen, oorzaak onderzoeken en wegnemen
  • Meer dan 20 ppm: installatie uitschakelen, oorzaak onderzoeken, oorzaak wegnemen en melden bij het bevoegd gezag (gemeente).

Belangrijk onderdeel van de gasinstallatie is de rookgasafvoer. Met de CO-certificering is extra aandacht voor dit onderdeel geen overbodige luxe. Belangrijkst is dat de situatie naar inzicht van de gecertificeerd monteur veilig is, en dat dit wordt vastgelegd.

 

·         Is de rookgasafvoer standaard meevervangen bij ketelvervanging? Een rookgasafvoer, ook een collectief systeem, gaat maar één ketelleven mee.

·         Zijn er geen materialen of systemen met elkaar gemixt?

·         Ligt het systeem op minimaal 5 cm afschot per meter, zodat condenswater zich niet ophoopt?

·         Is de rookgasafvoer gebeugeld volgens de regels van Het Nieuwe Beugelen? Zorg dat je standaard beugels bij je hebt.

·         Bij nieuwe installaties is de concentrische rookgasafvoer de voorkeursoplossing: dit betekent dat een parallelle toevoer/afvoer mág. Een buis-in-buis-constructie heeft een extra veiligheidsvangnet: bij lekkage komen rookgassen niet in de opstellingsruimte maar in de luchttoevoer. Het cv-toestel zal op storing springen wanneer hij rookgassen aanzuigt. 

 

Hier een aantal tips

In dit webinar legt NEN-norm commissielid Jan Mondria uit wat de Gasketelwet voor gevolgen heeft voor aanleg en onderhoud aan de rookgasafvoer.

Om koolmonoxide te meten kun je ook een CO-meter plaatsen. De klant heeft dan een extra zekerheid dat mogelijke koolmonoxide snel wordt opgemerkt, voordat het gevaarlijk wordt. Belangrijk is de plek van dit apparaat:

 

·         Op een horizontale afstand tussen 1 en 3 meter van de CO-bron.

·         Centraal in de ruimte.

·         Op minimaal 30 centimeter van omliggende muren.

·         Niet naast aanwezige luchtinlaten of luchtuitlaten of andere objecten aan het plafond.