Bij een hybride installatie zorgt de warmtepomp voor de warmte in een woning. Wordt het buiten te koud, dan springt de cv-ketel bij. Tot zover niets nieuws. Maar wanneer is dat en hoe schakel je dat in? Over de parameters van hybrides: gaan we voor groen, of voor de portemonnee?

Als het aan het kabinet ligt, wordt de hybride warmtepomp vanaf 2026 dé standaard voor het verwarmen van woningen. Dat wil zeggen: voor bestaande gasgestookte woningen. Met een hybride warmtepomp verlagen we onze CO₂-uitstoot aanzienlijk. Dat is uiteindelijk het gezamenlijk doel van de hele energietransitie.

Met dat doel in het achterhoofd kun je een toestel inregelen. Maar een warmtepomp en cv-ketel in een hybride installatie kunnen op meerdere manieren met elkaar schakelen. Als installateur kun je hierin adviseren, maar het is de eindgebruiker die bepaalt.

Samengevat kunnen een hybride warmtepomp en cv-ketel samenwerken op basis van:

• Het beste rendement
• Kostenbesparing
• CO₂-reductie
   

Hybride warmtepomp: het beste rendement

Het schakelpunt van een hybride warmtepomp – het punt waarop de warmtepomp overschakelt naar de cv-ketel – verschilt per toestel maar ligt in veel gevallen een paar graden boven het vriespunt.

Er zijn drie scenario’s denkbaar:

• De warmtepomp draait zonder ondersteuning van de cv-ketel (ruim boven warmtepompgrens)
• De warmtepomp draait met ondersteuning van de cv-ketel (net boven de warmtepompgrens)
• De cv-ketel neemt het volledig over (onder de warmtepompgrens)

Hoe lager het omschakelpunt, hoe langer het duurt voordat de ketel bijspringt, hoe lager de CO₂-uitstoot. Maar: naarmate de temperatuur daalt, daalt ook het rendement (COP) van de hybride warmtepomp en schiet het stroomverbruik omhoog. De buitenvoeler van de warmtepomp registreert de temperatuur en weet daardoor het actuele rendement. Wordt dit te laag, dan schakelt de warmtepomp over op de warmtebron die op dat moment een hoger rendement geeft: de cv-ketel.

In het rendementsverhaal spelen ook de aanvoertemperatuur van het cv-water en de temperatuur in de woning een rol. Een hybride warmtepomp kan het cv-water tot 70 graden verwarmen. Echter hoe lager de aanvoertemperatuur, hoe hoger het rendement. Het lijkt daarom logisch om de aanvoertemperatuur te verlagen. Dat kan, mits deze past bij het afgiftesysteem en type woning. Voor wat betreft de temperatuur in de woning: voor het hoogste rendement en de minste schommelingen, is de temperatuur het beste constant.

'Hoe lager het omschakelpunt, hoe lager de CO₂-uitstoot'

Hybride warmtepomp: kosten besparen

Om kosten te besparen is een warmtepomp nodig met een toereikend vermogen voor de woning. Liever een warmtepomp met een iets hoger kw, die in een gunstig werkpunt kan draaien, dan een kleinere warmtepomp op vol vermogen. Daarnaast bestaan er hybride warmtepompen die de energiebron aanspreken die op dat moment zorgt voor de laagste energiekosten. Hiervoor moeten de actuele kosten van de verschillende energiedragers ingevoerd worden. Dat zijn de piek- en daltarieven voor elektra, en de prijs voor een kubieke meter gas. 
 

Hybride warmtepomp: de hoogste CO₂-reductie

Met een hybride warmtepomp in fabrieksinstellingen, neemt de CO₂-uitstoot van een woning al flink af. Een reductie van gemiddeld 500 kilogram per jaar is geen uitzondering. Het kan nog hoger, als men kiest voor de parameter ‘hoogste CO₂-reductie’. Hierbij draait de hybride warmtepomp zoveel mogelijk, en de gasketel zo min mogelijk. Hoe minder uitstoot, hoe beter, maar relatief zal het niet zoveel verschillen ten opzichte van andere instellingen. Omdat de warmtepomp op deze manier de woning blijft verwarmen bij buitentemperaturen waarbij normaal de cv-ketel zou inspringen, gaat het rendement omlaag. Dat is ongunstig voor de energierekening. In de huidige markt is de eindgebruiker gevoeliger voor de energierekening, dan voor CO₂-reductie. Met andere woorden: de eindgebruiker zal eerder kiezen voor de kostenbesparende modus van zijn hybride warmtepomp, dan voor de laagste CO₂-uitstoot.

Hybride warmtepomp: onderhoud

Welke parameters ook gekozen worden: om goed te functioneren heeft een hybride warmtepomp, net als een cv-ketel, periodiek onderhoud nodig. Vooral de buitenunit vraag aandacht; deze zuigt lucht aan waardoor zich in de lamellen stof en vuil afzetten. Voor het beste rendement en het laagste energieverbruik, moet het buitendeel minimaal een keer per jaar gereinigd worden. Dit kan met water, maar ook met een reinigingsmiddel dat goed nagespoeld moet worden met water. Denk er bij het plaatsen van een hybride warmtepomp altijd aan dat de buitenunit goed bereikbaar is, zodat er bij die onderhoudsbeurten geen hoogwerker aan te pas hoeft te komen.