Groningen - Duurzaam en slim

Op weg naar de bouwplaats van de toekomst

De bouwplaats van de nieuwe, energie neutrale wijk Westerwal is ogenschijnlijk stil. Bouwgroep Friso bouwt hier in opdracht van woningbelegger Vesteda aan 171 appartementen. Er is gekozen voor een totaalconcept met water/waterwarmtepomp, zonnepanelen en een WKO, waarmee een EPC van nul wordt bereikt. Comfort Partners TBI kreeg de opdracht om het installatiewerk te verrichten. Een ogenschijnlijk stille bouwplaats dus, tot de vrachtwagen van Rensa arriveert. Wanneer de rolcontainers met sanitair, WTW-units en warmtepompen gearriveerd zijn, begint een goed gecoördineerde geografie waarbij de rolcontainers één voor één in een appartement verdwijnen op de verdieping waar op dat moment aan gewerkt wordt. En daarna keert de rust weer terug.
 

"Het gaat erom alles zo voorspelbaar mogelijk te maken."

Voorspelbaar

Bij Westerwal loopt men elkaar niet in de weg, er staan nauwelijks materialen opgeslagen. Dat alles komt door een gedegen voorbereiding, waarbij prefab en maatwerk logistiek hand in hand gaan. Er is door de afdeling Prefab & Projectlogistiek van Rensa eerst een mock-up gemaakt: een proefopstelling met de exacte maten van een appartement. Daarna volgde een generale repetitie van de prefabricage en de maatwerk logistiek bij een proefwoning. Luc Peelen, als Hoofd Prefab & Projectlogistiek bij Rensa nauw bij het project betrokken, vertelt: “Het gaat erom alles zo voorspelbaar mogelijk te maken. We zetten alles in elkaar, gaan rijden, pakken het uit, hangen het op de juiste plek, installeren het. En dan kijken we of alles soepel is verlopen. Misten er onderdelen? Zijn er misschien dingen omgevallen en beschadigd geraakt? Zo kunnen we risico’s op voorhand uitsluiten.”

“Ik stel altijd de vraag: loont het ook om te gaan prefabben?”

Uitermate geschikt

Bij Comfort Partners is prefab al lang geen nieuwe trend meer, maar een geïntegreerde werkwijze. Projectleider Tim Jongs vertelt over zijn aanpak: “Ik maak altijd eerst een blokkenschema en ga op zoek: kunnen we hier eenheden creëren? Bij dit project gaat het om 171 identieke appartementen. Uitermate geschikt voor prefab-oplossingen dus. Ik stel daarbij echter altijd de vraag of het ook echt loont om te prefabben. Als ik namelijk om twee uur ’s middags mijn vijf beste monteurs bij de bouwkeet heb staan omdat ze niets meer te doen hebben, ben ik nog niet goedkoper uit.” Daarom is prefab voor Comfort Partners niet het doel, maar een middel om de manuren op de bouw zo efficiënt en rendabel mogelijk in te vullen.

Randzaken

“Een installateur moet bezig zijn met installeren,” vertelt Jongs. “En niet allerlei randzaken zoals sjouwen met materialen, zoeken naar onderdeeltjes en het opruimen van verpakkingsmateriaal.” Rensa levert wekelijks materialen verpakkingsarm aan in rolcontainers, per bouwnummer. De WTW-units die vandaag geleverd worden, kunnen rechtstreeks uit de rolcontainer in de technische ruimte geplaatst en aangesloten worden, omdat de beugels al in een eerder stadium bevestigd zijn. Bijkomend voordeel vindt Jongs het gecombineerde transport van de merken onder de Rensa Family-paraplu. “Een bouwterrein is een af- en aanrijden van leveranciers, dus dat willen we zoveel mogelijk beperken. Leveringen worden zo beter op elkaar afgestemd.”

Nooit misgrijpen

Tevens een grote tijdverspilling en ergernis op de bouw, is het zoeken naar onderdelen. Door de materialen van hun verpakking te ontdoen en de inhoud per bouwgang in rolcontainers te verdelen, voorkomt Rensa dat onderdelen die in een later stadium gemonteerd worden, in de tussentijd zoekraken. Bijkomend voordeel is dat er eerder opgemerkt wordt of een bepaald onderdeel incompleet is. “Dat onderdeel kan bij Rensa nageleverd worden en alsnog in de juiste rolcontainer geplaatst worden. De installateur op de bouw merkt daar dus niks van en grijpt niet mis. Dat scheelt tijd én de nodige frustratie,” aldus Peelen. Rensa levert ook al het bevestigingsmateriaal per woning aan. “De installateur heeft gewoon precies die vijf t-stukjes die hij op dat moment nodig heeft. Niks meer en niks minder.”

Bouwplaats van de toekomst

Is dit de toekomst van installatietechniek? Volgens Jongs is prefab in elk geval ook op de lange termijn het antwoord op het handjestekort: “Laten we eerlijk wezen. Het gebrek aan vakmensen betekent ook een tekort aan vakkennis. De ervaren vakman zal zijn kennis straks inzetten om leiding te geven aan een groep monteurs die prefab-onderdelen plaatsen. Een installateur van in de vijftig die al dertig jaar in het vak zit, zit er ook echt niet op te wachten om een boiler in een onmogelijke positie omhoog te tillen.” De toekomstdroom is dat de gehele technische ruimte geprefabt wordt. Jongs: “Ik zie het allerliefst dat we zo’n technische ruimte al in de fabriek gaan bouwen en dan gewoon in de ruwbouw met een kraan op zijn plek hijsen. Hoeven wij het alleen nog maar te koppelen.”

“Als je bespaart op manuren, dan gaat de teller wel lopen.”

Samenwerking

Bram van Zalk van Rensa is als vestigingsdirecteur Noord Nederland nauw bij het project betrokken. Volgens hem zit het onderscheid van de groothandel in het volgende: “Ga je als installateur besparen op de materialen, dan bespaar je misschien een paar tientjes. Maar vind je de oplossing om vakmensen zo efficiënt mogelijk in te zetten, dan bespaar je manuren. Ja, dan gaat de teller wel lopen.” Tim Jongs beaamt dat: “De helft van de kosten bestaat uit manuren. Wie helpt mij daarop te besparen? Een partij als Rensa heeft daar gewoon de juiste ideeën over. Vaak kan Rensa zelfs nog veel meer dan we nodig hebben.”

Over dit project is ook een infographic gemaakt. Klik hier om hem te bekijken.