Hoe kun je naast een centrale verwarming, op lokaal niveau andere decentrale technieken toepassen als bijverwarming. In dit artikel zetten we een aantal mogelijkheden op een rij die ervoor zorgen dat je centraal energie bespaart, maar per ruimte doelgericht kunt verwarmen of koelen.

De meeste woningen zijn uitgerust met centrale verwarming. In de nieuwbouw zien we dat deze centrale bron, meestal een warmtepomp met vloerverwarming en/of radiatoren, al voorzien is van een zoneregeling. Dit betekent dat je verschillende ruimten afzonderlijk van elkaar kunt klimatiseren. Dit is niet alleen energiezuinig, het zorgt ook voor het juiste comfort op de juiste plek, op het juiste moment.

Een andere trend, ook voor in bestaande bouw, is dat met name bovenverdiepingen niet meer per definitie worden mee verwarmd met de hoofdverwarming, of dat nu een cv-ketel of warmtepomp is. Op zich niet onlogisch: bewoners zijn er nauwelijks en het heeft niet altijd zin om slaapkamers op kamertemperatuur te houden en je bespaart er aardig wat transportverlies mee. Dit betekent dat bijvoorbeeld voor slaapkamers, werkkamers of speelzolders gekozen wordt voor verwarmingsoplossing die kan worden ingezet wanneer het nodig is. Op dat moment kan de installatie gedimensioneerd worden op de verwarmingsvraag beneden.

En de rest dan?

Toch wil je die andere ruimtes ook klimatiseren wanneer het uitkomt. Voor deze verwarming wordt na renovatie vaak de elektriciteit ingezet die een woning over het gehele jaar opwekt via zonnepanelen. Het is per woning verschillend hoe dit uiteindelijk uitdraait: de besparing op centrale verwarming wil niet zeggen dat het totale energieverbruik daalt door decentrale oplossingen. Met name bewonersgedrag is hier belangrijk.

Bijverwarmen met de airco

Een absolute trend voor de zolder, slaapkamer op het zuiden of werkkamer: de lucht/lucht-warmtepomp, oftewel de airco. In de hittegolf een zegen voor de nachtrust. Maar je kunt er ook voor kiezen een airco te plaatsen, die ook kan verwarmen. Daarmee heb je een split of multi-split die meerdere ruimtes in je huis kan klimatiseren, onafhankelijk van de hoofdverwarming. Een effectieve manier om lokaal te verwarmen en te koelen; consequentie is wel dat een airco lucht verplaatst, dus hou rekening met de plek van de cassette. Ander punt van aandacht vormt de buitenunit van de airco, zeker wanneer er ook eentje staat voor de lucht/water-warmtepomp.

Elektrische radiator

In de badkamer van een duurzame woning is de elektrische radiator al gemeengoed; deze techniek kun je ook inzetten voor slaap/werkkamers. Voordeel is dat ze snelle reactietijd hebben, programmeerbaar zijn, zowel straling als convectie geven. Aandachtspunt is het stroomverbruik en de milieubelasting. Je moet er bewust mee omspringen. Deze methode wordt bijvoorbeeld aangewend wanneer er een overschot is aan zonnestroom. Maar wees er bewust van de radiator meestal gebruikt wordt op momenten dat de zonnepanelen geen stroom opwekken.

Infraroodverwarming

Ruimtes waar veel stilgezeten wordt, zoals een studeer- of werkkamer, kunnen prima bij verwarmd worden met infraroodverwarming. Anders dan radiatoren of convectieverwarming, verwarmt infraroodverwarming objecten en oppervlakten in plaats van de lucht. Deze gerichte warmte zorgt voor een comfortabele en gelijkmatige temperatuur in de ruimte zonder luchtcirculatie of droge lucht. Infraroodpanelen zijn stil, ruimtebesparend en gaan lang mee. Maar ook hier geldt: hou het stroomverbruik in de gaten.

Gezinssamenstelling en stookgedrag

De mate waarin de decentrale verwarmingsvoorziening wordt gebruikt, verschilt erg per huishouden. Werkt er iemand thuis? Is er sprake van studerende kinderen? Zijn de bewoners veel thuis? Ook is het belangrijk om het stroomverbruik en de opwek via zonnepanelen goed tegen het licht te houden. Met name de volledig elektrische smaken zorgen ervoor dat het stroomverbruik aanzienlijk toeneemt.

Goed advies

Hierin is een belangrijker rol weggelegd voor de installateur. Die kan met een goed advies voorkomen dat bewoners een hoge prijs betalen voor hun investering in lokaal comfort. Lokaal bijverwarmen blijft maatwerk, en het comfortgevoel per techniek is verschillend en persoonlijk.